martes, 11 de mayo de 2010

Parkeko Gizona


Etxe baten Bilbon kokatuta famili bat bizitzen zen. Famili hau hiru pertsonaz osatuta zegoen ama, aita eta Ane, bederatzi urteko neska zen , oso alaia eta dibertigarria.
Ane amama bat zeukan Bilbon bizitzen zuena ere, baina kale batzuk behera, eta hara heltzeko parke batetik pasatu behar zuen, Aneri asko gustatzen zitzaion parke hori berarentzako baso itxura zuela, Ane askotan joaten bere etxera denbora pasatzera.
Egun baten Ane klasetik etxera zihoan, eta etxera heltzerakoan ama esaten dio bere amamaren etxera joan behar dela mezu bat eta opari bat emateko.
Ane bidetik zihoan bere gauzetan pentsatzen eta ez zen konturatu gauez egiten hari zela eta parketik pasatu behar zuela bera bakarrik eta han ez zegoela inork ordu hartan. Ane azkar ibiltzen hasi zen parkean sartzerakoan, nahi zuela hain bezain azkar parkea atzean ustea. Baina bat batean zarata bat entzuten du eta korrikan asten da, baina gelditzen da bere aurrean gizon bat ikusterakoan.
Ane oihukatzen hasi zen baina gizona esaten dio ez edukitzea beldurrik ez duela nahi minik egitea bakarrik laguntzea bere amamaren etxera joatera.
Ane esaten dio zein kaletan bizitzen den bere amama eta bidean jartzen da gizonarekin, Ane uste du gizona tipo ona zela eta oso majoa gainera baina bere buruan zeukan ama esaten ziona mila aldiz ez egiteko kasurik inortaz, jendea ez beti dela iruditzen zaiguna .
Azkenean amamaren etxera heltzen dira eta gizona agurtzen dio eta ikusiko direla esaten dio. Ane bere amamaren etxera igotzen du eta bere ama emandako mezua esaten dio eta opari hartzerakoan joaten denean konturatzen da ez dagoela bere xakearen poltsikoan eta Ane pentsatzen du bi gauza gertatu ahal direla bat parkean jauztea korrikan zihoanean eta bestea gizon majo hori lapurtzea bere amamaren oparia. Ane esaten dio bere amamari oparia galdu duela bidean eta barkatzeko eskatzen dio.
Amama Aneren amari deitzen dio bere bila joateko oso berandu dela ume bat hortik bakarrik ibiltzeko, Ane etxera heltzerakoan zereginak egiten ditu eta lotara sartzen da.

Ane goiz altxatzen da eta eskolara doa egunero bezala, baina arratsaldean etxera heltzerakoan ama esaten dio Aneri norbait sartu dela amamaren etxera eta lapurtu dutela hainbat gauza, Ane segituan atzoko gizonean pentsatzen du, baina ez dio ezer esaten bere amari ez dakielako ziur bera bazen.
Ane eta ama amamaren etxera doaz amamarekin egoteko eta nahi badu beraien etxera joateko gaua pasatzea, baina amama ezetz esaten du bere ondo dagoela. Bitartean poliziak etxetik zenbiltzaten frogen bila jakiteko nork zen amamaren etxera sartu zena baina ez dute aurkitu ezer nahiz eta hain bat ordu egon amamaren etxean.
Poliziak amamari esaten diote ez dutela ezer aurkitu baina ez arduratzeko bihar berriro itzuliko direla eta berriro begiratuko dutela dena eta bere auzokoekin berba egingo dutela zer edo zer ikusi ahal badute jakiteko eta lapurra hain bezain azkar aurkitzeko eta kartzelara eramateko. Gizonak agurtzen diote hiruroi eta berriro errepikatzen diote amamari ez arduratzeko dena ondo irtengo dela.
Poliziak joan zirenean ama, Ane eta amama berbetan geratzen dira hainbat denbora. Baina gauez egiten da eta Aneren ama gauzak egin behar diru etxean eta amamaz agurtzeko eskatzen dio berandu dela eta.
Etxerako bidean Ane bueltaka ematen dio gaur gertatutakoa amamarekin baina ez nahi dio hain beste garrantzirik eman eta bere amarekin berbetan asten da. Ama esaten dio ez arduratzeko amamari gertatutakoz dena konponduko dela denbora gutxitan eta ez dela ezer pasatuko .
Afaltzen hari diren bitartean ama bere senarrari kontatzen dio amamari gertatutakoa eta polizia esandakoa ere, ez direla kezkatu behar dena ondo irtengo dela.
Afaldu ondoren Ane bere gurasoekin pelikula bat ikusten du eta hau amaitzen denean ohera doa eta lo egiten saiatzen da.
Hurrengo eguna larunbata zen eta Ane bakarrik zegoen goiz guztia bere gurasoak gauza batzuk egitera joan egin izan dute. Ane gosaltzen du, dutxatzen da eta bere amamaren etxerantz abiatzen da, zelan pasatu duen gaua jakin nahi duelako. Baina bidean lagun batzuekin topo egiten du eta eurekin jolastera joaten da denbora bat.

Erlojua begiratzen duenean konturatzen da hainbat denbora egon dela bere lagunekin jolasten eta eurez agurtzen da eta bere amamaren etxera abiatzen da.
Portalera heltzen denena tinbrea jotzen du, baina ez dio inork atea zabaltzen orduan gogoratzen da amamaren giltza daukala poltsikoan sartuta, giltza atera eta eskailerak igotzen asten da .
Bere amamaren atera heltzen denean eta atea zabaltzen duenean ez du ikusten bere amamari inondik, orduan esaten da etxera bueltatu behar dela baina bat batean zarata bat entzuten du eta bere amamaren egongelara doa eta han aulki bateri lotuta bere amamari ikusten dio. Ane laguntzera doa baina lehenago telefonora doa poliziari deitzeko, poliziaren zenbakia sakatu zuen eta zer gertatzen hari den kontatzen asten dio eta prisa emateko eskatzen die.
Telefonoa usten duenean bere amamari laguntzen asten dio, baina bat batean gizon bat aurkezten da bere aurrean eta Ane konturatzen da parkeko gizon berbera zela. Orduan gizona Aneri artzen dio eta beste aulki baten lotzen asten da.
Minutu batzuk pasa ondoren polizia atetik sartzen da eta gizonaren bila asten dira aurkitzen dutenean eskuburdinak jartzen diete eta kotxera eramaten dute, bitartean beste polizi bat lagintzen dio amamari eta Aneri aulkitik usten.
Geroago Aneren gurasoak agertzen dira eta mila eskerrak ematen dieta poliziari bere neskari laguntzeagatik eta bere amamari. Poliziak esaten du ez dela ezer eta ez kezkatzeko gehiago, gizona kartzelara joan dela eta han denbora asko egongo dela inori min gehiago egin gabe.
Azkenena Ane konturatu zen bere ama esaten zionetan ez dela inortaz fidatu behar ez badiozu ezagutzen.

sábado, 20 de febrero de 2010

GURE HIRIETAKO TRAFIKOA


Gaur egun trafiko asko dago, gehiegi nire ustez, hau gertatzen da jende guztia kotxea daukadalako eta ez dutelako garraio publikoak erabiltzen. Gaur egun gazteak hamazortzi urte egiten dutenean kotxea erosten dute edo bere gurasoei eskatzen diete.
Kaletik ibiltzen doan jendea arazoak ditu askotan kotxearen gidariarekin, adibidez errepidea zeharkatzen xahuz eta kotxea ez du gelditzen, nire ustez hori oso txarto dago, horrela istripu asko egoten dira.
Ere gertatzen da , familia aberetzetan kotxe bat baino gehiago dagoela eta hori askoz gehiago kutsatzen duela, kontrakoa gertatzen da familia pobreetan hauetan kotxe bakar bat dago eta ez du kutsatzen hainbeste.
Gaurko kotxeak zarata asko egiten dute gazteek potentzi gehiago nahi dutelako euren kotxeetan, horretarako tunneatzen dituzte… eta ez dira konturatzen horrek gauzak egiten askoz gehiago kutsatzen dutela eta kaltegarria dela eurentzako eta guretzako. Gazte asoren dibertigarri bat da, gabean kotxeekin karrerak egiten dituzte edo halakoak… eta ez dira konturatzen bere bizitza arriskuan jartzen hari direla eta konturatzen direnei axola zaie edo hori ematen du, nire ustez egiten dutena lelokeri bat da.
Alternatiba desberdinak daude kotxeak ez erabiltzeko hain beste eta garraio publikoak gehiago erabiltzeko ( trena, autobusa…) nire ustez, gutxiago kutsatuko dugu.
Beste alde batetik dakigu kotxeak kutsatzen dutela baina alde onak eta txarrak ditu aldi berean.
Nire ustez dituen alde onak hauek dira: nahi duzun lekura joan ahal zara nahi duzun momentuan inoren menpe egon gabe, prisa daukazunean ez duzu zertan autobusa edo trena itxaron behar kotxea artzen duzu.
Eta alde txarrak hauek dira: asko kutsatzen dute, zarata asko egiten dute, ez daude aparkalekurik asko eta hori egiten du bueltak ematea eta gehiago kutsatzea. Goizetan prisa daukazunean karabana asko egoten dira…
Autoak era osasun-arazoak ematen dute, kea adibidez txarra da gure osasunerako eztulka ematen digu…
Kotxe bat erostea gauza serioa da, kotxearen gauzak ordaindu behar dira eta orain krisian sartuta gaude gasolina garestiago dago…
Gutxiago kutsatzeko kotxe ekologikoak irtenbide bat dira “Green Peace” honen alde dago, gutxiago kutsatzen duelako eta guretzat eta gure atean dauden pertsonentzat hobea delako.

NIKOLAS ORMAETXEA ORIXE


BIZITZA
Nikolas Ormaetxea ezaguna zen Orixe izenekin.
Nikolas Ormaetxea Orixe , Orexan jaio zen 1888ko abenduaren 6an Iriarte baserrian. Hiru urterekin bere gurasok Errekalde baserrira eraman zuten eta han haurtzaroa eta gaztaroa egin zuen. Hamazazpi urte egin zuenean 1905ean Jesuiten Xabierreko ikastetxera joan zen ikastera eta bi urte egin ondoren Languandian egingo ditu hamasei urte kanporatuta izan den arte.
Bilbon (1923-1931) egin zituen bere lehenengo urteak Euskaltzaindiko bulegoan, Azkueren ondoan. 1928 urtetik aurrera Euskadi egunkariaren euskal orriaren zuzendaria izan zen.
San Kristobal (Iruñean) sei hilabete egon zen kartzelan. Handik irten zenean alde egin zuen Euskal Herrira 1938an. 1950 Ameriketara joaten da eta 1954ean Euskal Herrira bueltatzen da eta leku guztitik egoten da ( Lazkao , Tolosa…) azkenean 1961ko abuztuaren 9an Añorgan (Donostian) hiltzen da.

OBRAK
Arlo askotan idatzi zituen (nobela, saiakera, poesia, itzulpena…)
Nobelak :
Santa Cruz Apaiza nobela idatzi zuen 1929an Leizaola
Saiakera:
Jainkoaren bila idatzi zuen 1971 Gero .
Euskal literaturaren historia laburra 2002 idatzita.
Poesia :
Arlo honetan asko idatzi zuen baina obra aipagarriena Euskaldunak da 1950 idatzi zuen. Euskal Herriaren barne-historia izan nahi du: historiaren azpiko historia edo paradisuaren utopia.
Zatozkida, goi-arnas.
Eizu nerekin lan,
erri baten arnasa.
Mamitu dezadan.
Geroak esan beza:
“erri bat izan zan” ;
Edo-ta ats emaiogun.
Ontan iraun dezan.



Beste obra aipagarriena Barne-muinetan da hemen beste olerki-liburua du. Gai erlijiozko olerki bilduma intimista edo barnerakoia.

“Nori dioket opa
nik «Barne-muinetan»?
—Iri, ik oroi baitidak
«Biotz-begietan».
Gaurgero garbi dauzkak
begi-ninietan
Aita-Seme-Gogo Deun
Iaungoiko batetan”

Itzulpena:
Tormesko itsu-mutilla 1929 idatzi zuen .
Dibulgazioa:
Mamutxak 1962 idatzi zuena.

IRITZI KRITIKO
Euskararen ezagun sakona zen, Orixen obretan euskara oparo eta ederra ikusten zen. Orixe uste zuen euskararik ez duela behar kanpoko txertorik olerki onak egiteko.
Sentimenduen adierazpenetan oinarritzen zen eta erromantizismoaren eragin librea. Materialismoaren aurka era erradikalean jotzen du .
Orixe idealista-esentzialista da.
Erromantizismoaren idealismoa Euskaldunak obren ikusi ahal dugu.

domingo, 7 de febrero de 2010


Hauxe da nire lehengo bloga eta espero dut zuen gustukoa izatea

Sartu nai duzunean!!